Kryształowe zyrandole – od świecy do żarówki LED
Dodane: 20.5.2020 10:02.56
20 Maj 2020
Kryształowy żyrandol nie jest anachronizmem, jak w czasach dzisiejszych może się wydawać. Wręcz przeciwnie, może być zaskakujące, jak piękny klasyczny żyrandol wygląda w nowoczesnym wnętrzu. Może być uznany za znak luksusu. Żyrandole są teraz już zupełnie inaczej niż kilkadziesiąt lat temu.
Nasi technolodzy i projektanci są teraz w stanie zaimponować nową koncepcją żyrandola za pomocą nowych technologii i procesów produkcyjnych oraz ogólnie zaprezentować go w inny sposób – nowoczesny. I jakiej lampy użyć w kryształowym świeczniku? Nawet w przypadku klasycznego produktu można bez obaw korzystać z żarówki LED.
Starożytne źródło światła, znane ludzkości w prymitywnej formie z czasów prehistorycznych – świeca. Nasi przodkowie używali go od czasu, kiedy okazało się że włókno lub drewno w zastygłem tłuszczu daje światło.
Najbardziej odpowiednim materiałem do wytwarzania świec był w starożytności wosk pszczeli. Ponieważ jednak był to materiał, który był trudno dostępny, a przez to bardzo drogi, świece woskowe wykorzystywały tylko najbogatsze warstwy społeczeństwa. Najbardziej dostępnym materiałem przez tysiąclecia był łój wołowy lub owczy. Około roku 1854 klasyczne świece zaczynają być zastąpowane lampami naftowymi. A po 25 latach została wynaleziona pierwszą żarówka. Od tego czasu żarówka stale się rozwija i poprawia. Oczywiście, że jest to konieczne – ostatecznie, co jest najpiękniejszym klejnotem światowych sal koncertowych, teatrów, pałaców, zamków, hal hotelowych, ale nawet „tylko" gospodarstw domowych? To legendarny kryształowy żyrandol.
W tym czasie, kiedy żarówki jeszcze nie były używane, a zamiast nich zostały użyte na żyrandolach pierwsze świece, było używanie takich żyrandoli skomplikowane. Wysokie łójowe świece spaliły się dość szybko, a jeśli miski poniżej nie były wystarczająco duże, kroplówka kapała na ziemię. Ze świecami woskowymi było trochę lepiej, ale musieli je również często zmieniać, a sprzątanie nie było łatwe.
Oryginalna żarówka Edisona miała włókno węglowe, które póżniej zastąpił dotychczas używany wolfram. Dzisiaj te żarówki mogą być uważane za przestarzałe, powolne przestają być używane. Ich największym plusem jest prawdopodobnie cena, a także to, że ich jasność można płynnie regulować (przyciemniać). Mają bardzo niską efektywność energetyczną, jednak do 95% energii elektrycznej zamienia się w ciepło. Najczęściej można kupić 40W, te 60W i silniejsze zostały w Unii Europejskiej zakazane kilka lat temu.
Mocniejszą i młodszą siostrą żarówki wolframowej jest żarówka halogenowa. Włókno jest podgrzewane do wyższej temperatury (osiąga się wyższą jasność) i można uzyskać dłuższą żywotność (do kolby dodaje się związek halogenowy). Większość żarówek halogenowych jest również przystosowana do ściemniania. Halogen o mocy wejściowej 28W zastępuje lampę wolframową o mocy 40W.
I wreszcie dochodzimy do żarówek LED. Te żarówki ostatno zmieniły się najbardziej. Działają na podstawie płytek półprzewodnikowych, które zmieniają prąd elektryczny na światło. Mają najdłuższą żywotność (50-100 tysięcy godzin) i najwyższą wydajność. Że żarówka LED nie pasuje do klasycznego kryształowego żyrandola? Może tak było, ale dzisiaj jest to błąd. Dziś można wybrać wygląd, który imituje klasyczną świecę, nawet z płomieniem. Żarówki LED mogą znacznie poprawić i oświetlić piękno kryształu.
Są bardzo odporne na wstrząsy i uderzenia i nie mają rywali pod względem zużycia energii. W naszych żyrandolach używamy LED żarówek 4W.
Rozważmy na przykład taki standardowy duży żyrandol z ośmioma żarówkami. Jeśli użyjemy 8 żarówek wolframowych 40W, zużyjemy 320W. Pralka zużywa 425 W na 3 pranie, telewizor plazmowy 344 W przez 3 godziny.
Czy 320W na żyrandole z ośmioma żarówkami nie za dużo? Z żarówkami LED 4W, żyrandol będzie miał zużycie 32W, czyli zużycie spadło o 288W. To nie jest mała różnica, prawda?
W 95% nasze żyrandole mają wąską podstawę, E14. Czasami (szczególnie w przypadku lamp stołowych), podstawa jest szeroka, E27. Jeśli Państwo zdecyduje się kupić żyrandol w naszym kraju, zalecamy zabrać ze sobą żarówek LED. Nie może się nie udać :-)
Tomáš Feix
